BADAN PENGAWAL SELIA PASARAN MODAL ISLAM MALAYSIA

BADAN PENGAWAL SELIA PASARAN MODAL ISLAM MALAYSIA

2.1 Bank Negara Malaysia (BNM)

            Ordinan Bank Negara Tanah Melayu 1958 (OBNM) telah diluluskan pada 23 Oktober 1958 (Bank Negara Tanah Melayu sehingga pembentukan Malaysia pada tahun 1963) dan Bank Negara Malaysia telah ditubuhkan pada 24 Januari 1959.[1] Pada masa yang sama, Ordinan Perbankan 1958, yang diwujudkan bagi tujuan pelesenan dan pengawalan aktiviti perniagaan perbankan di Persekutuan Tanah Melayu turut dikuatkuasakan. OBNM telah dikemaskinikan pada tahun 1994 dan kini dikenali sebagai Akta Bank Negara Malaysia 1958 (Akta BNM).

            Fungsi Bank Negara Malaysia seperti yang termaktub didalam Akta Bank Negara 2009[2] ialah :

·         Membentuk dan melaksanakan dasar monetari di Malaysia.

·         Mengeluarkan matawang di Malaysia.

·         Mengawal selia dan mengawasi institusi-institusi kewangan yang tertakluk pada undang- undang yang dikuatkuasa oleh Bank berkenaan.

·         Menyediakan pengawasan ke atas pasaran-pasaran wang dan pertukaran asing.

·         Melaksanakan pengawasan ke atas sistem-sistem penjelasan pembayaran.

·         Mengalakkan sistem kewangan yang teguh, progresif dan tergolong

·         Memegang dan mengurus rizab asing Malaysia.

·         Mengallakn sebuah rejim kadar pertukaran yang selaras dengan asas-asas ekonomi.

·         Bertindak sebagai penasihat kewangan, jurubank dan agen kewangan kerajaan.

Objektif utama Bank itu adalah untuk menggalakkan kestabilan monetari dan kestabilan kewangan yang kondusif untuk pertumbuhan mampan ekonomi Malaysia. Bank hendaklah mempunyai segala kuasa yang perlu, bersampingan atau berkaitan untuk melaksanakan matlamatnya dan menjalankan fungsinya. Bank dalam melaksanakan matlamatnya dan menjalankan fungsinya di bawah Akta ini hendaklah mengambil kira kepentingan negara.

2.1.1 Penubuhan Majlis Penasihat Syariah Bank Negara Malaysia.

Majlis Penasihat Syariah (MPS) Bank Negara Malaysia ditubuhkan pada tahun 1997 sebagai badan berkuasa tertinggi dalam menentukan perkara-perkara Syariah berhubung dengan kewangan islam di Malaysia.[3] Berdasarkan peruntukan Akta Bank Negara Malaysia 2009, peranan dan fungsi MPS telah diperkukuhkan lagi dengan pemberian status badan berautoriti tunggal dalam menentukan perkara-perkara Syariah berhubung dengan perbankan Islam, takaful dan kewangan Islam.

Keputusan yang dibuat oleh MPS terpakai oleh semua badan yang membuat rujukan terhadap MPS yang berkaitan dengan perniagaan kewangan Islam dan ia merupakan keputusan yang mengikat. Iaitu jika keputusan Majlis Penasihat Syariah berbeza dengan badan atau jawatankuasa Syariah maka mestilah keputusan MPS yang dipakai. Fungsi Majlis Penasihat Syariah Bank Negara Malaysia adalah :[4]

     

(a) untuk menentukan hukum Syarak mengenai apa-apa perkara kewangan dan mengeluarkan keputusan apabila dirujukkan kepadanya mengikut Bahagian ini;           

(b) untuk menasihati Bank mengenai apa-apa isu Shariah yang berhubungan dengan perniagaan kewangan Islam, aktiviti atau transaksi Bank;      

(c) untuk memberikan nasihat kepada mana-mana institusi kewangan Islam atau mana-mana orang lain sebagaimana yang diperuntukkan di bawah mana-mana undang-undang bertulis; dan          

 (d) apa-apa fungsi lain sebagaimana yang diputuskan oleh Bank.

MPS dianggotai oleh para ilmuan Syariah dan pakar kewangan Islam terkemuka, yang mempunyai kelayakan , pengalaman dan pengetahuan yang mendalam dalam pelbagai bidang khususnya dalam bidang kewangan dan perundangan Islam. Perlantikan ahli-ahli Majlis Penasihat Syariah ini adalah mengikut garis panduan yang telah termaktub didalam Akta Bank Negara Malaysia 2009.

2.2 Bursa Saham Malaysia (BSM).

Bursa saham merupakan tempat rasmi urusniaga saham-saham yang berada di pasaran. Tempat rasmi urusniaga saham-saham di Malaysia dikenali dengan nama Bursa Malaysia. Fungsi utama Bursa Malaysia adalah untuk menyediakan satu jentera yang tersusun untuk pemilik syarikat persendirian menjual saham-saham mereka tanpa berhubung secara langsung dengan pembeli.[5]

         

Bursa Saham Malaysia ditubuhkan secara rasminya pada tahun 1964 menggantikan Bursa Saham Tanah Melayu apabila Persekutuan Tanah Melayu ditubuhkan pada tahun 1963. Berikutan daripada pemisahan Singapura dari Persekutuan Tanah Melayu pada 9 Ogos 1965, Bursa Saham Malaysia bertukar nama kepada Bursa Saham Malaysia dan Singapura. Berikutan dengan keputusan kerajaan Malaysia untuk memisahkan urusan mata wang antara Malaysia dan Singapura pada tahun 1973, maka telah diputuskan bahawa Malaysia perlu memiliki pasaran sahamnya yang tersendiri untuk menjadikan Kuala Lumpur sebagai pusat kewangan penting. Oleh itu Bursa Saham Malaysia dan Singapura telah berpecah menjadi Bursa Saham Kuala Lumpur Berhad (KLSEB) dan Bursa Saham Singapura (SES).        

Pada 14 April 2004, BSKL telah ditukarkan namanya kepada Bursa Malaysia. Ianya mengandungi satu Papan Utama, satu Papan Kedua dan Papan Bursa Dagangan Sekuriti dan Sebut Harga Automasi Malaysia (MESDAQ).[6] Statistik perkembangan Bursa Malaysia ini secara tidak langsung dapat menggambarkan prestasi saham-saham yang tersenarai di Bursa Malaysia.

Dalam pasaran saham Islam di Malaysia, saham-saham yang diniagakan dikenali juga dengan nama kaunter-kaunter lulus Syariah. Kaunter-kaunter ini dikawal selia sepenuhnya oleh pihak Suruhanjaya Sekuriti melalui Majlis Penasihat Syariah yang dibentuknya bagi memastikan ia (aktiviti perniagaan) bersesuaian dengan kehendak Syariah.[7] Di samping itu, transaksi jual beli saham Islam juga haruslah bebas dari amalan/aktiviti yang tidak dibenarkan dalam Islam seperti jualan singkat, manipulasi pasaran, dagangan orang dalaman, dagangan kontra, dagangan margin dan lain-lain aktiviti.

Oleh itu, Bursa Malaysia mestilah membuat rujukan terhadap Majlis Penasihat Syariah yang diinduki oleh Suruhanjaya Sekuriti bagi memastikan saham-saham yang diniagakan didalam kaunter lulus syariah menepati piawaian dan garispanduan yang telah ditetapkan oleh ahli-ahli penasihat syariah yang dilantik.

2.3 Suruhanjaya Sekuriti

Suruhanjaya Sekuriti (SC) telah ditubuhkan pada 1 Mac 1993 sebagai sebuah badan berkanun yang melapor terus kepada menteri kewangan. Badan ini diwujudkan di bawah akta Suruhanjaya Sekuriti 1993. Penubuhan SC ini telah disokong dalam Rancangan Malaysia keenam sehingga membawa kepada penubuhan sebuah badan petugas khas untuk mengkaji penubuhan SC yang terdiri daripada CIC, ROC, FIC, BNM, dan pejabat peguam negara. Menjelang bulan febuari 1992, jawatankuasa tersebut telah melaporkan hasil kajian mereka kepada menteri kewangan. Pada tahun yang sama, satu rang undang-undang telah digubal iaitu rang undang-undang SC dan telah dibentangkan di parlimen. Ianya disusuli rapat dengan pembentangan rang undang-undang perindustrian niaga hadapan dan pindaan Akta Perindustrian Sekuriti 1983.

Menjelang akhir tahun 1992, kedua-dua rang undang-undang ini telah diluluskan menjadi satu undang-undang. Pada 1 Mac 1993, SC telah ditubuhkan secara rasmi dan dilengkapi satu rangka perundangan yang khusus. Sehingga kini, SC telah memikul tanggungjawab sebagai satu agensi pengawalselia tunggal bagi pengawalseliaan dan pembangunan pasaran modal dengan mengawal secara langsung aktiviti-aktiviti institusi pasaran, termasuk bursa saham dan rumah penjelasan serta mengawal selia semua pihak yang diberikan lesen di bawah Akta Perindustrian Sekuriti 1983 dan Akta Perindustrian Niaga Hadapan 1993.

---

[1] Bank Negara Malaysia, “Maklumat Am Bank Negara Malaysia”, January 2003, 2.

[2] Lembaga Pembangunan Pelaburan Malaysia, “Perbankan, Kewangan dan Pentadbiran Pertukaran Wang Asing,” Lembaga Pembangunan Pelaburan Malaysia (MIDA)’s Official website, November 9, 2013, http://www.mida.gov.my/bm/index.php?page=sistem-perbankan#top.

[3] Bank Negara Malaysia, Resolusi Syariah Dalam Kewangan Islam, (2^nd Ed 2010), xv

[4] Undang-undang Malaysia Akta 701, Akta Bank Negara Malaysia 2009: Bahagian VII Perniagaan Kewangan Islam :Bab 1 Majlis Penasihat Syariah, (Malaysia, 2009).

[5] Mohd Yahya Mohd Hussin, Fidlizan Muhammad, “Analisis Perkembangan Bursa Malaysia dan Pasaran Saham Islam di Malaysia,” Jurnal Teknologi 56, (2011): 67

[6] Ibid. h.69

[7] Mohd Yahya Mohd Hussin, Joni Tamkin Borhan, “Analisis Perkembangan Pasaran Saham Islam di Malaysia.”Jurnal Syariah Vol 17,no 3 (2009):  433.